निबंध

 माझा आवडता सण दिवाळी

अमोल अरमळ

My Favourite Festival Diwali in Marathi

दिवाळी सण हा माझ्या आवडत्या सणांपैकी एक आहे. दरवर्षी मी दिवाळीच्या सणाची आतुरतेने वाट पाहतो. दिवाळीचे ४-५ दिवस खूप आनंददायी आणि मनोरंजक असतात. हा ऑक्टोबर किंवा नोव्हेंबर महिन्यात येतो आणि हिंदूंचा एक महत्त्वाचा सण आहे.

दिवाळीची तयारी

दिवाळी जवळ आली की घरे, दुकाने स्वच्छ करून रंगरंगोटी केली जाते. खोल्या पूर्णपणे स्वच्छ आणि सजवल्या जातात, कारण अशी जुनी समजूत आहे की या दिवशी देवी लक्ष्मी घरात येते आणि तिच्या आशीर्वादाचा वर्षाव करते. या दिवशी आपण सर्व मातीचे दिवे मोहरीच्या तेलाने लावतो. या दिवशी लक्ष्मी आणि गणेशाची पूजा केली जाते. या दिवसात बाजारपेठा नवनवीन वस्तूंनी भरलेल्या असतात आणि या दिवसात बाजारपेठांमध्ये खूप गर्दी असते. लोक त्यांच्या आवडीच्या वस्तू विकत घेतात आणि तीच मुलं स्वतःसाठी फटाके आणि नवीन कपडे घेतात आणि मोठ्या उत्साहात दिवाळी साजरी करतात.

दिवाळीचा सण

धनत्रयोदशीचा सण दिवाळीच्या एक दिवस आधी येतो. धनत्रयोदशीच्या दिवशी बाजारपेठांमध्ये गर्दी असते. लोक भांडी, सोने, चांदी आदींची खरेदी करतात. दिवाळीच्या दिवशी आपण आपल्या घराच्या दारात रांगोळी काढतो आणि फुलांच्या हारांनी घर सजवतो. लोक या दिवशी नवीन कपडे घालतात आणि संध्याकाळी लक्ष्मी आणि गणेशाची पूजा करतात. देवी लक्ष्मी आपल्या घरी यावी म्हणून घराचे दरवाजे आणि खिडक्या उघड्या ठेवल्या जातात. नंतर, प्रसाद घेतल्यानंतर, आम्ही टेरेस आणि खोल्यांमध्ये दिवे लावतो. सर्वत्र दिवे लावल्यानंतर, आम्ही गच्चीवर जातो आणि फटाके फोडण्याचा आनंद घेतो.

मला हा सण खूप आवडतो कारण या उत्सवात एक साधेपणा आहे. जेव्हा संपूर्ण कुटुंब एकत्र प्रार्थना करते तेव्हा मला ते आवडते. प्रसाद म्हणून लाडू खायला मिळतात. आजूबाजूला फक्त प्रकाश आहे जो अतिशय आकर्षक आहे.

दिवाळीनिमित्त माझ्या शाळेत रांगोळी स्पर्धा

दिवाळीच्या निमित्ताने रांगोळी काढण्याची प्रथा सर्रास सुरू आहे. दिवाळीच्या सुट्टीपूर्वी माझ्या शाळेत रांगोळी काढण्याची स्पर्धा आयोजित केली जाते. रांगोळी काढण्याची आवड असलेले विद्यार्थी या स्पर्धेत सहभागी होतात आणि रांगोळी काढून आपली कला प्रदर्शित करतात. रांगोळी स्पर्धा एकट्याने किंवा गटात आयोजित केली जाते. या स्पर्धेसाठी विद्यार्थी खूप उत्सुक असतात आणि विद्यार्थी फुले, रंग, तांदूळ, पीठ इत्यादींच्या मदतीने आपली कला दाखवतात. विद्यार्थी आपल्या कौशल्याने विविध प्रकारच्या रंगीबेरंगी रांगोळ्या काढतात. सर्वोत्तम रांगोळी काढणाऱ्या विद्यार्थ्याला बक्षीस दिले जाते.

या सणाबद्दल आपल्यामध्ये एक वेगळाच उत्साह निर्माण होतो आणि आपल्यातील कलागुणांना बाहेर काढण्याची संधी मिळण्याचा हा एक चांगला मार्ग आहे. या स्पर्धेनंतर आम्ही सर्व विद्यार्थ्यांना मिठाईचे वाटपही करतो.

सण साजरे करण्यामागे धार्मिक श्रद्धा आहे

दिवाळीचा सण साजरा करण्यामागे अनेक धार्मिक कथा आहेत. भारत हा विविध सांस्कृतिक आणि धार्मिक श्रद्धांचा देश आहे, त्यामुळे दिवाळीचा सण साजरा करण्यामागे अनेक धार्मिक श्रद्धा आहेत. या सर्व विश्वासांपैकी सर्वात लोकप्रिय श्रद्धा म्हणजे भगवान श्री राम १४ वर्षांचा वनवास संपवून अयोध्येत परतले. वनवासात रावणाने माता सीतेचे अपहरण करून तिला लंकेत नेले आणि भगवान रामाने रावणाचा वध करून सीतेला मुक्त केले आणि त्याच दिवशी अयोध्येला परतले. राम, सीता आणि लक्ष्मण अयोध्येत परतल्याच्या स्मरणार्थ लोक या दिवशी मोठ्या आनंदाने अयोध्याला सजवतात. अयोध्या नगरीत लोकांनी अत्यंत उदार मनाने रामाचे स्वागत केले होते.

जर आपण या सणाच्या सर्व समजुतींवर नजर टाकली तर आपण असे म्हणू शकतो की हे वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे प्रतीक आहे. दिव्यांचा सण हा आनंदाचा आणि अंधार आणि वाईटावर विजय मिळवण्याचा सण आहे. सदैव सत्य आणि चांगुलपणाचा मार्ग अवलंबला पाहिजे असा संदेशही हा सण देतो.

प्रदूषणमुक्त दिवाळी साजरी करण्यावर भर

आपण दरवर्षी दिवाळीचा सण मोठ्या थाटामाटात साजरा करतो. या दिवशी अनेकजण फटाकेही पेटवतात. फटाक्यांमधून भरपूर धूर निघतो, त्यामुळे आपले वातावरण खूप प्रदूषित होते. फटाक्यांच्या धुरात अनेक हानिकारक पदार्थ असतात. यामुळे आपला एअर क्वालिटी इंडेक्स (AIQ) खालावतो, ज्यामुळे आपल्या आरोग्याला खूप नुकसान होते. फटाक्यांच्या या धुरामुळे आपले वातावरणही अत्यंत विषारी बनते, त्यामुळे पशु-पक्ष्यांचे खूप नुकसान होते. फटाक्यांमुळे होणाऱ्या आवाजाचा आपल्या मुलांवर, वृद्धांवर आणि प्राण्यांवर खोलवर परिणाम होतो.

निष्कर्ष

दिवाळीच्या या सणावर सर्व दुकाने, घरे, मंदिरे आणि आजूबाजूची सर्व ठिकाणे दिव्यांनी उजळून निघतात, ज्यामुळे खूप सुंदर दृश्य दिसते. देश-विदेशातील सर्व धर्माचे लोक हिंदूंचा हा प्रमुख सण मोठ्या थाटामाटात साजरा करतात. अंधारावर प्रकाशाचा आणि वाईटावर चांगल्याचा विजय म्हणूनही हा सण साजरा केला जातो.

✍️

घनशाम केशवराव अरमळ

८८३०७६७३१२

 जिल्हा परिषद पूर्व माध्यमिक 

मराठी शाळा, तळणी